Xót xa số phận của những phụ nữ bị lưu đày chỉ vì “tới tháng” ở vùng Nepal

Theo truyền thống Nepal, má.u ki.nh của phụ nữ bị xem là dơ bẩn và vì thế mà họ bị đuổi ra những túp lều tạm bợ để sống trong những ngày ấy.

Tại một số vùng ở Nepal, nhiều người tin rằng nếu một cô gái lấy chồng trước khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt thì gia đình của cô sẽ được lên thiên đàng. Vì thế tục tảo hôn và tục cách ly khi hành kinh (Chapaudi) luôn có liên quan mật thiết với nhau và đều xoay quanh sự trong sạch, thuần khiết của một phụ nữ trước và sau khi bắt đầu hành kinh.

Bị cho là không sạch sẽ, không thể chạm vào và có khả năng trút tai ương lên đầu người khác, gia súc cũng như vùng đất họ đang sống mỗi khi hành kinh, phụ nữ luôn bị tống cổ khỏi ngôi nhà của họ. Một số người phải sống trong các kho dụng cụ gần đó trong khi những người khác phải đi bộ cách nhà 10-15 phút băng qua những cánh rừng rậm để đến chỗ những túp lều nhỏ tách biệt. Trong khi bị lưu đày, những phụ nữ này còn phải đối mặt, và thường xuyên mất mạng, vì cái nóng khủng khiếp và vì bị ngạt do những đống lửa được đốt lên để sưởi ấm vào mùa đông gây ra. Không những thế, họ còn bị rắn độc cắn và bị xâm hại.

Với mục đích chấm dứt hủ tục ép buộc phụ nữ phải bị lưu đày mỗi lần đến tháng này ở Nepal, nhiếp ảnh gia Poulomi Basu đã thực hiện bộ ảnh Nghi thức Lưu đày nhằm vạch trần những điều kiện khủng khiếp mà phụ nữ ở các vùng nông thôn phải chịu đựng trong vòng một tuần mỗi tháng trong suốt 35-45 năm cuộc đời họ trước khi mãn kinh.

“Em không hạnh phút chút nào. Em không muốn lấy chồng. Em hy vọng chồng mình sẽ ra nước ngoài làm việc để em có thể về ở với mẹ bao lâu tùy thích,” cô bé Anjali Kumari King 12 tuổi chia sẻ với nhiếp ảnh gia Basu.
“Lần đầu tiên phải vào lều cách ly (chapaudi) em đã rất sợ gặp rắn,” Mangu Bika, 14 tuổi, ở chung lều với Chandra Tiruva, 34 tuổi, cho hay. “Giờ thì em sợ hơn cả là đàn ông và bị bắt cóc. Em rất lo lắng về những chuyện sẽ xảy đến với mình sau khi kết hôn. Em muốn lớn lên và trở thành giáo viên vì em thích đi học. Khi bọn em đi học, mọi người đều ngồi cùng nhau và không có sự phân biệt đối xử với những bạn gái đang hành kinh.”
Tục cách ly khi hành kinh, bao gồm cả chế độ ăn uống chỉ có cơm và đậu lăng, khiến cho cô bé Tula khó lòng được đi học cũng như làm tròn bổn phận của mình để kiếm tiền về cho gia đình. Cô bé vì thế mà đang định nghỉ học.
Ranga Joshi, 42 tuổi, ở chung lều với Minu, 14 tuổi, cô bé hành kinh lần đầu. “Đôi khi tôi có đồ ăn nhưng cũng có lúc phải nhịn đói,” Joshi nói. “Các con tôi vẫn còn nhỏ nên chúng không thể tự lo thân. Chồng tôi thì phải sang Ấn Độ làm việc suốt 6 tháng trong một năm. Chỉ khi anh ấy có nhà thì anh ấy mang đồ ăn cho tôi. Đàn ông không hiểu được hành kinh là gì đâu. Làm sao mà họ hiểu được chứ? Họ đâu có bị.”
Túp lều của Pabitra Pariyar, 14 tuổi, và Dharma Nepali Pariyar, 25 tuổi, ở quận Surkhet thuộc Nepal. “Đây là việc làm vì Thượng đế,” Dharma nói. “Thượng đế tạo ra con người và sẽ nổi giận nếu chúng ta không tuân theo lệnh của ngài. Các anh em trai của chúng em cũng sẽ nổi giận.”
Uma, 14 tuổi, đã không nói với ai về lần đầu hành kinh của mình vì sợ sẽ bị lưu đày. Cho đến khi cô bé không thể giấu được nữa thì gia đình cũng phát hiện ra. Để trừng phạt cô bé, mọi người đã bắt em phải ngủ trên những bó rơm trong nông trại.
“Khi có người đến thăm chúng em tại các lều cách ly, em cảm thấy rất xấu hổ,” Thyra Khuri Bishwa Karma, 16 tuổi, thú thật.
Devi Ram Dhamala, 59 tuổi, là một thầy lang truyền thống. “Các thầy lang truyền thống thường dùng cách chửi bới và đánh đập để chữa lành cho những cô gái bị bệnh, trong thời gian hành kinh hoặc những lúc khác, vì tin rằng họ bị linh hồn quỷ dữ ám,” nhiếp ảnh gia Basu nói.
Mamata, 17 tuổi, sống tại một ngôi làng ở quận Saptari, đang cầm di ảnh của chồng mình là Shiv Pujan, 30 tuổi, đã bị điện giật chết khi đang làm việc tại Ấn Độ. Vì trở thành góa phụ nên Mamata đã bị xã hội tẩy chay: “Việc một phụ nữ mất chồng chính là quả báo cho những tội lỗi cô ta đã gây ra từ kiếp trước.”
Mangu Bika, 14 tuổi, ở chung lều với Chandra Tiruva, 34 tuổi, và con của Tiruva, Madan, 2 tuổi. Tiruva nói với Basu rằng: “Dân địa phương tin rằng kul devtaa (thần trông nhà) của chúng tôi sẽ nổi giận nếu tôi không bị cách ly. Tôi không thích ở đây. Là mẹ chồng tôi ép. Tôi biết phải làm sao chứ? Bà ấy chăm sóc giúp tôi 3 đứa con trong thời gian này nhưng lại bắt con trai 2 tuổi của tôi phải đến ở chung lều vì thằng bé vẫn hay ngủ với tôi.”
Saraswati, 16 tuổi, bị băng huyết sau sinh nên cả cô và đứa trẻ mới chào đời đã bị lưu đày suốt 15 ngày. Trong thời gian đó, cô bắt đầu sốt cao và bị sưng tấy. Cuối cùng cô cũng được đưa đến bệnh viện.
Trong suốt lễ hội thường niên Rishi Panchami ở Kathmandu, Nepal, phụ nữ phải tiến hành nghi thức thanh tẩy những tội lỗi mà họ đã gây ra trong kỳ kinh nguyệt của mình.

Được biết tục cách ly khi hành kinh đã bị tuyên bố là bất hợp pháp bởi Tòa án Tối cao Nepal vào năm 2005, thế nhưng những người phụ nữ trong bộ ảnh của Basu đã được đào tạo để chấp nhận truyền thống này không một lời phàn nàn. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là họ cũng chấp nhận hủ tục này được áp dụng với con gái họ. Vì thế mà một số người đã bí mật nhờ Basu rằng: “Cô hãy đưa con gái tôi theo với. Xin hãy đưa nó về thành phố với cô. Hãy dắt nó chạy khỏi nơi này.” Dù vậy nhưng để hoàn toàn chấm dứt hủ tục này, cả Basu lẫn những người phụ nữ khốn khổ kia vẫn còn cả một chặng đường đầy chông gai phải vượt qua.

Nguồn:TTXH